Yıldız saatleri şemasında, yıldızlar bölümü değişmez. Ancak gün ve gecenin uzayıp kısalmasına bağlı olarak saat dilimlerinin süreleri farklılık gösterir. Bunun için günlük olarak hesaplamak gerekir. Veya 5-10 dakikalık farkı dikkate almak şartıyla, haftalık hesaplamalar da yapılabilir. Yıldız saatlerinin başlangıç ve bitişleri şehirlere göre değişir. Örneğin; İstanbul için yapılan hesaplama Erzurum veya Londra için geçerli değildir. O bölgenin yerel saatine göre özel hesap yapmak gerekir.

 

Hesaplama sistemi

1 – Güneş’in doğuşu ile güneşin batışı arasındaki süreyi hesaplayın.
2 – Bu zaman süresini dakikaya çevirin ve 12 ye bolün
3 – Böylece, gün sütununda bir dilimin kaç dakika sürdüğünü bulmuş oldunuz.
4 – Saatler sütunundaki ilk dilime güneş’in doğduğu saati yazın ve sıra ile yukarıda hesapladığınız bir dilimlik süreyi ekliye ekliye, 12 dilimi tamamlayın.
5 – Bu kez aynı işlemleri, güneşin batışından güneşin doğuşuna kadar olan zaman için yapın.

 

Örnek hesaplama: 9 Aralık günü için yıldız saatlerini hesaplamak isteyelim.
Güneşin doğuşu: 07.09 Güneşin batışı: 16.42 İkisi arasında dakika olarak 573 dakikalık bir zaman var. 573: 12 = 47,7 (gün için bir dilimlik zaman süresi) Buna göre; günün dilimleri şu saatleri içeriyor. Pazartesi günü için; İlk dilim, saat 07.09’da başlıyor, 47,7 dakika devam ediyor (Ay saati) İkinci dilim, saat 08.44’de başlıyor, gene 47,7 devam ediyor (Satürn saati), Üçüncü dilim, saat 08.44’de başlıyor, 47,7 dakika devam ediyor, (Jüpiter saati).

 

Bu şekilde 47,7 dakika ilave edile edile 12 dilim tamamlanır

Normal olarak gece ve gün dilimleri 60’şar dakikadır. Gün ve gecenin eşit olduğu tarihlerde bu dilimlerin her biri 60 dakika olur Diğer zamanlarda 60 dakikadan daha az veya çok olur. Güne ve gecelerin farklı olduğu tarihlerde, gün için bu hesaplama yapıldıktan sonra gecenin bir dilimlik süresini pratik olarak şöyle bulabiliriz.

 

120 dakika – 47 dakika = 73 dakika. Yani gece bölümünün bir dilimi 73 dakikadır. Yukarıdaki sıralama gibi, bu sefer Güneş’in batış saati gecenin ilşk dilimine yazılır ve 73’er dakika ilave ederek 12 dilim tamamlanır. Buna göre Salı gecesinin;
İlk dilimi 16.42’de başlıyor 73. dakika devam ediyor. (Venüs saati).
İkinci dilim 17.45’de başlıyor, 73 dakika devam ediyor (Merkür saati)
Üçüncü dilim, 19.06’da başlıyor ve 73 dakika devam ediyor. Bu şekilde devam edilerek 12 dilim tamamlanır, bu arada saniyelerden meydana gelen küçük artış veya eksiklikler saat aralarına pay edilmelidir.

 

Yaptığınız hesaplamanın doğruluğunu anlamak için dikkat edilecek bir nokta
Gün dilimlerinin 12.sine gerekli saati eklediğiniz zaman çıkan sonuç gecenin ilk dilimindeki saati, yani güneşin batışını vermelidir. Aynı şekilde, gecenin 12. dilimine ekleme yaptığınızda da günün ilk dilimindeki yani güneş’in doğuş saatini vermelidir.
Bu hesaplamayı bir hafta süre ile kullanabilirsiniz.